Η κατάθλιψη είναι συνηθισμένη ψυχική διαταραχή. Μάλιστα μετά τα lockdowns της πανδημίας, τα ποσοστά της αυξήθηκαν κατακόρυφα. Στην Αγγλία μόνο, το ποσοστό του επιπολασμού της διαγνωσμένης κατάθλιψης αυξήθηκε από 4% (πριν την πανδημία) στο 32% του πληθυσμού!
Η κατάθλιψη δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στον πάσχοντα, στην οικογένειά του αλλά έχει και κοινωνικές προεκτάσεις. Εξάλλου χαρακτηρίζεται από υψηλή αναπηρία και θνησιμότητα!
Η φαρμακευτική αγωγή είναι η κύρια θεραπεία, με άπειρες παρενέργειες, εθισμό και κόστος, χωρίς εν τέλει να συμβάλει ικανοποιητικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των καταθλιπτικών ατόμων.
Πρόσφατες μελέτες κάνουν λόγο για στενή συσχέτιση της κατάθλιψης με τη δομή και τις λειτουργικές αλλαγές του εγκεφάλου (brain plasticity changes).
Όσοι ασχολούμαστε με την επιστήμη της άσκησης γνωρίζουμε την ύπαρξη πληθώρας μελετών που αποδεικνύουν την θετική επίδραση της άσκησης στην κατάθλιψη.
Γνωρίζουμε επίσης ότι η άσκηση σχετίζεται στενά με την ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει τη δομή και τη λειτουργία του (κινητικά μοτίβα, προσαρμογές).
Η άσκηση βελτιώνει τη δομή, τον όγκο και τη λειτουργία του ιππόκαμπου.
Ο ιππόκαμπος (τμήμα του εγκεφάλου) ελέγχει τις γνωστικές λειτουργίες (μνήμη, μάθηση) και συνδέεται με λειτουργίες που έχουν να κάνουν με το συναίσθημα και το άγχος.
Κι όσο και να θέλουμε να πιστεύουμε ότι το μέγεθος δε μετράει, αυτό για τον ιππόκαμπο δεν ισχύει. Όσο πιο μεγάλος είναι ο ιππόκαμπος τόσο πιο δυνατή είναι η μνημονική ικανότητα μας. Το γήρας ή οι ασθένειες (κατάθλιψη, Αλτσχάιμερ, κλπ) συρρικνώνουν τον ιππόκαμπο.
Η άσκηση αναδιαμορφώνει τη δομή του εγκεφάλου των ασθενών με κατάθλιψη, ενεργοποιώντας τη λειτουργία των σχετικών περιοχών του. Διατηρεί την ακεραιότητα του όγκου του ιππόκαμπου και της λευκής ουσίας, βελτιώνοντας έτσι τη νευροεπεξεργασία του εγκεφάλου και καθυστερώντας τη γνωστική υποβάθμιση σε ασθενείς με κατάθλιψη.
Στο ερώτημα εάν η άσκηση επηρεάζει το καταθλιπτικό συναίσθημα αναδομώντας τη δομή του εγκεφάλου, η απάντηση φαίνεται πως είναι: ΝΑΙ.
Παινευόμαστε λοιπόν ότι η άσκηση (αερόβια, με αντιστάσεις), η yoga, το tai chi βελτιώνουν τα συμπτώματα και τα επίπεδα της κατάθλιψης.
Inspired by
Dettmann, L.M., Adams, S. and Taylor, G. (2022), Investigating the prevalence of anxiety and depression during the first COVID-19 lockdown in the United Kingdom: Systematic review and meta-analyses. Br J Clin Psychol, 61: 757-780. https://doi.org/10.1111/bjc.12360
Zhao JL, Jiang WT, Wang X, Cai ZD, Liu ZH, Liu GR. Exercise, brain plasticity, and depression. CNS Neurosci Ther. 2020 Sep;26(9):885-895. doi: 10.1111/cns.13385. Epub 2020 Jun 3. PMID: 32491278; PMCID: PMC7415205.
